Prawo w islamie, w przeciwieństwie do prawa europejskiego, opartego na rzymskim prawie ustanowionym przez człowieka, ma boski charakter. Wynika to z faktu, iż opiera się ona na źródłach religijnych. Konsekwencją takiego podejścia jest przeświadczenie, że prawa, którego ostatecznym źródłem jest Bóg, nie można zmieniać. Prawo w islamie opiera się na Koranie, a także na sunnie, czyli tradycji Mahometa.
Koran zawiera wiele wskazówek dotyczących funkcjonowania społeczności muzułmańskiej, a w szczególności takich dziedzin jak rodzina, czy kult. Inne obszary życia społecznego regulowane były w oparciu o autorytet Mahometa.
Sam proces kształtowania się prawa muzułmańskiego zakończył się zasadniczo w IX wieku. Wtedy to też wyodrębniły się, istniejące do dnia dzisiejszego, cztery główne kierunki prawa, zwane także szkołami lub mazahabami. Nazwy tych szkół pochodzą od założycieli.
Mamy więc: szkołę hanaficką, malikicką, szfi’icką oraz hanbalicką. Zasadniczo różnią się one między sobą źródłami, na których się opierają, a także miejscem występowania. Jednak wszystkie one za podstawowe źródło prawa uznają Koran.
Cechą charakterystyczną prawa islamskiego jest także uznawanie za jego element lokalnych obyczajów występujących na danym regionie.
Cały system prawa muzułmańskiego nosi nazwę szariat, co w języku arabskim oznacza „ścieżka”. Szarit reguluje wszystkie dziedziny życia człowieka. Obejmuje sprawy dotyczące kultu, które zwane są ibadat, a także te, które dotyczą ogółu stosunków międzyludzkich, zwane mu’amalat.
Większość krajów położonych na Bliskim Wschodzie a także państwa północnej Afryki, utrzymuje podwójny system sądownictwa: świecki oraz religijny. Sądy religijne zajmują się wyłącznie sprawami dotyczącymi małżeństwa oraz dziedziczenia. Natomiast w Arabii Saudyjskiej i Iranie, sądy takie sprawują absolutną władzę nad wszystkimi dziedzinami życia.
Głównym założeniem, na którym opiera się szariat jest przeświadczenie, że prawo musi dostarczać wszystkiego, co jest potrzebne dla duchowego i fizycznego rozwoju każdego człowieka.